0 تا 100 اتاق های بازرگانی

اتاق بازرگانی به عنوان نهاد اقتصادی مستقل، در جهت حفظ منافع کسب و کارها و فعالان اقتصادی عمل می‌کند. اتاق بازرگانی، فرصت‌های درخشانی را برای توسعه و ارتقای کسب و کارها، به روز رسانی اطلاعات آن ها درباره بازار و ایجاد شبکه‌های تجاری، فراهم می‌کند. هر کسب و کار و شخصی که دارای کارت بازرگانی باید میتواند از مزایای عضویت در این سازمان بهره مند شود؛ در این مقاله قصد داریم صفر تا صد موضوعات مرتبط به اتاق بازرگانی را به شما عزیزان ارائه دهیم. با ما همراه باشید.

تاریخچه اتاق بازرگانی در دنیا

در گذشته، تجار و بازرگانان برای حمل و نقل کالا و محموله‌های خود، ناچار بودند از مسیرهای ناامن و جاده‌های تخریب‌شده عبور کنند. علاوه بر این، تجار در بین راه به راهزنانی برخورد می‎کردند که محموله‌های آن‌ها را به غارت می‌بردند. به دلیل هزینه‌های بالایی که تجار متحمل می‌شدند، افراد به این نتیجه رسیدند که برای تامین امنیت، باید گروهی تشکیل شود تا به نیابت از همه تجار، فضای تجارت را امن کند.

به این ترتیب با گرد هم آمدن تجار فرانسه و همفکری ایشان، اولین اتاق بازرگانی جهان شکل گرفت. این اتاق‌های بازرگانی به تدریج فعالیت خود را به صنعت اتاق بازرگانی توسعه دادند و علاوه بر تجارت، صنعت را هم به فعالیت‌های خود اضافه کردند. لازم به ذکر است چندین هزار اتاق بازرگانی در دنیا وجود دارد. برخی از کشورها چند صد اتاق بازرگانی، و برخی دیگر ممکن است 10 ها اتاق بازرگانی داشته باشند.

کارکردهای اتاق بازرگانی

کارکرد اول اتاق‌ بازرگانی این است که به نیابت از فعالین بخش خصوصی، از منافع آن‌ها حمایت کند. برای مثال شرایطی را تصور کنید که قانون جدیدی در کشور در حال وضع شدن است و این قانون با منافع بخش خصوصی و فعالان بخش اقتصادی و صنعتی، در تضاد است. طبیعی است که تک تک فعالان نمی‌توانند به صورت جداگانه درباره این موضوع اقدام کنند. اتاق بازرگانی با قدرتی که دارد، می‌تواند با حاکمیت، دولت، مجلس، نمایندگان و ارکان دولتی مربوطه، مذاکره کرده و آن‌ها را از عواقب تصویب قانون مورد نظر، و اثرات منفی‌ای که بر فعالیت صنف مورد نظر دارد، باخبر کند.

کارکرد دوم موضوع Networking یا شبکه‌سازی است. به این معنا که بین اعضای اتاق بازرگانی یک کشور یا چند کشور، شبکه‌سازی برقرار شود. لازم به ذکر است یکی از زیربناهای اصلی تجارت و صنعت، شبکه‌سازی و ارتباطات است. تجار، بازرگانان، صنعتگران و کارآفرینان، و به طور کلی کسانی که در حوزه‌های اقتصادی بخش خصوصی کار می‌کنند، نیاز دارند با هم آشنا شده، و از توانمندی‌های هم اطلاع پیدا کنند.

اتاق های بازرگانی از طریق برگزاری رویدادها، ایجاد پایگاه‌های داده، اشتراک‌گذاری اطلاعات اعضای خود با سایر اعضا، به شبکه‌سازی کمک می‌کنند. شبکه‌سازی می‌تواند در داخل یک کشور و یا بین چند کشور ایجاد شود. برای مثال هیئت‌های تجاری یک کشور می‌توانند با سفر به کشورهای دیگر، پتانسیل‌های آن کشور را کشف کرده و به تجارت یا سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی آن کشور بپردازند.

کارکرد سوم Empowerment یا توانمندسازی است. در بسیاری از مواقع، مدیران بخش‌های خصوصی به دلیل درگیری‌های روزمره، ممکن است از برخی ترندها و تحولات صنعت و فناوری بی‌خبر بمانند. در دنیای امروز به دلیل پیشرفت سریع تکنولوژی، کسب و کارها فرصت رصد کردن تحولات و اخبار روز را در این باره ندارند. اتاق‌های بازرگانی از طریق برگزاری رویدادها، دوره‌های آموزشی و به اشتراک گذاشتن تجارب موفقیت و شکست سایر کسب و کارها، به توانمندسازی بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی کمک می‌کنند تا از گردونه رقابت حذف نشوند.

تاریخچه اتاق بازرگانی در ایران

پیدایش اتاق بازرگانی در ایران، به 40 سال قبل از مشروطه یا 139 سال پیش بر می‌گردد. قدیمی‌ترین اتاق بازرگانی در ایران، به اتاق تجارت تهران مشهور بود. بعدها صنعت، معدن و کشاورزی هم به آن اضافه شد. گفتنی است تجاری که در آن زمان دور هم جمع شدند و اتاق تجارت تهران را ایجاد کردند، در انقلاب مشروطه نقش بسیار مهمی داشتند.

در طول زمان اتاق بازرگانی فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده است. در حاضر با توجه به پتانسیل اتاق‌های بازرگانی، چه اتاق تهران و چه اتاق شهرستان‌ها و چه اتاق ایران، می‌توانیم انتظار خروجی‌های باکیفیتی داشته باشیم. ولی واقعیت این است که اتاق‌های بازرگانی کشور وضعیت مناسبی ندارند. بخشی از آن شاید متوجه بخش خصوصی باشد که کمتر به کارهای جمعی پایبند هستند و حاضر نیستند برای منافع جمعی، از منافع فردی خود بگذرند. در برخی موارد نیز، تضاد منافع در کشور باعث شده، فعالان بخش خصوصی، کار کردن در این تشکل‌ها را خیلی جدی نگیرند. متاسفانه حاکمیت هم به اندازه کافی، اتاق‌های بازرگانی را جدی نگرفت. برای مثال دولت در انتخابات اعضای اتاق بازرگانی، مداخلات زیادی می‌کند که باعث می‌شود، فعالان اقتصادی برای عضویت در اتاق بی‌انگیزه شوند.

اتاق‌های بازرگانی اساسنامه‌ای دارند که مفاد آن در سطح بین‌المللی اشتراکات زیادی دارد. در ایران هم بین اتاق‌های بازرگانی و صنعتی شهرستان‌های مختلف، اشتراکات زیادی وجود دارد و قانون واحدی بر آن‌ها حکمفرما است.

اعضای اتاق بازرگانی

اعضای اتاق بازرگانی باید از بخش خصوصی باشند. شرکت‌های کوچک، متوسط و بزرگ بخش خصوصی به عضویت اتاق بازرگانی در می‌آیند. بخش عمده‌ای از آن‌ها به صورت داوطلبانه و بخش کوچک‌تری به صورت اجباری عضو اتاق بازرگانی می‌شوند. زیرا بر اساس قانون تجارت کشور، کسانی که می‌خواهند به تجارت و صادرات و واردات در سطح بین‌المللی بپردازند، ملزم به دریافت کارت بازرگانی و عضویت در اتاق بازرگانی هستند.

حتما بخوایند: نحوه دریافت کارت عضویت اتاق بازرگانی ایران در سال 1403

اعضای اتاق بازرگانی هر 4 سال یک بار انتخاب می‌شوند. کسانی که مدیر عامل بنگاه‌های بخش خصوصی‌اند و برای عضویت در اتاق واجد شرایط هستند، بر اساس سیستم مشخصی به نامزدهای مورد نظر خود رای می‌دهند. برگزاری انتخابات در اختیار خود اتاق بازرگانی است و حکومت تنها بر آن نظارت می‌کند. سپس به نسبت اعضا، تعدادی عضو را انتخاب می‌کنند. مثلاً برای اتاق تهران، 40 نفر به صورت داوطلبانه حکمرانی اتاق را به عهده می‌گیرند.

انتخابات داخلی اعضای اتاق بازرگانی

سپس از بین خود افرادی را به عنوان اعضای هیئت رئیسه، کارکنان امور اجرایی و خزانه‌دار معرفی می‌کنند. افرادی هم بعداً به عنوان کارمند در اتاق مشغول به کار می‌شوند و از عواید اتاق، حقوق دریافت می‌کنند. کمیسیون‌ها، بدنه فکری اتاق بازرگانی را تشکیل می‌دهند. در این کمیسیون‌ها، اعضای هیئت نمایندگان، نماینده‌های تشکل‌های مختلف، اقتصاددانان و سایر صاحبنظران، گرد هم آمده و در مورد موضوعات مشترک کمیسیون، با یکدیگر همفکری می‌کنند.

مواقعی که اتاق‌های بازرگانی، اقدام به برگزاری رویداد می‌کنند، بدنه اجرایی اتاق، امور مربوطه را انجام می‌دهد. اتاق تهران حدود 100 نفر کارمند دارد که از اتاق، حقوق دریافت می‌کنند. همانطور که قبلاً گفته شد 40 نفر هم هستند که به صورت رایگان و داوطلبانه در اتاق بازرگانی فعالیت دارند و زمان قابل ملاحظه‌ای از وقت خود را به اتاق اختصاص می‌دهند. این افراد عملاً سیاست‌گذاری‌ها و خط مشی‌های اتاق را تعیین می‌کنند.

انتخابات اتاق بازرگانی

اتاق بازرگانی از جمله نهادهای اقتصادی مستقل در ایران است که از طریق انتخابات دوره‌ای، نمایندگان خود را گزینش می‌کند. انتخابات اتاق بازرگانی با هدف انتخاب بهترین نمایندگانی که قابلیت بالایی برای خدمت‌رسانی به کسب و کارهای عضو اتاق دارند، برگزار می‌شود. از شرایط شرکت در انتخابات اتاق بازرگانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. کسب و کارها برای شرکت در انتخابات، باید بر اساس قوانین و آیین‌نامه‌های مشخص، ثبت‌نام کنند.
2. یکی دیگر از شرایط عضویت در اتاق بازرگانی، این است که سابقه حداقل 2 سال عضویت در اتاق بازرگانی را داشته باشید.
3. داشتن حداقل یک رای بازرگانی از یکی از اعضای اتاق بازرگانی، از سایر شروط شرکت در انتخابات است.

لازم به ذکر است بعد از برگزاری انتخابات، نمایندگانی که انتخاب شدند، به عنوان نمایندگان کسب و کارهایی که در اتاق بازرگانی عضو هستند، به دفاع از منافع این کسب و کارها می‌‌پردازند. نمایندگان در سیاست‌گذاری‌ها و اتخاذ تصمیم‌های مهم، تاثیر قابل توجهی دارند.

نحوه عضویت اشخاص حقیقی و حقوقی در اتاق بازرگانی

هر شخص حقیقی و حقوقی که قصد صادرات و واردات کالا و محصولات خود را دارد، باید کارت بازرگانی دریافت کند. برای این منظور در وهله نخست، فرد یا شرکت باید در اتاق بازرگانی ثبت‌نام کرده و حق عضویت دریافت کند. برای دریافت کارت بازرگانی مدارک مدیر عامل و شرکت ارزیابی می‌شود و در صورت تایید، کارت بازرگانی برایتان صادر می‌شود. لازم به ذکر است کارت بازرگانی، به نمایندگی مدیر عامل و به اسم شرکت صادر می‌شود. برای عضویت در اتاق بازرگانی باید چند مرحله را طی کنید که در ادامه به شرح آن پرداختیم.

1. اتاق بازرگانی مورد نظر خود را انتخاب کنید: اولین گام برای عضویت در اتاق بازرگانی، انتخاب اتاق بازرگانی است. در ایران 3 اتاق بازرگانی معتبر وجود دارند که عبارتند از: اتاق بازرگانی صنایع، معادن و تجارت ایران، اتاق بازرگانی تهران و اتاق بازرگانی اصفهان. عضویت در هر کدام از این اتاق‌ها، مستلزم داشتن شرایط و ارائه مدارک متفاوتی است.
2. مدارک مورد نیاز را ارائه دهید: در این مرحله، باید مدارک مورد نیاز را برای عضویت ارائه دهید. عضویت در هر کدام از اتاق‌های بازرگانی باید مدارک متفاوتی ارائه دهید. برای مثال برای عضویت در اتاق بازرگانی صنایع، معادن و تجارت، باید مدارکی را از قبیل شناسنامه شرکت و اصل و کپی آخرین صورتجلسه موسسان، ارائه دهید. چنانچه به عنوان شخص حقوقی می‌خواهید در اتاق عضو شوید، باید مدارک شرکت را ارائه دهید.
3. حق عضویت را پرداخت کنید: مرحله بعدی پرداخت هزینه حق عضویت است. هزینه حق عضویت در اتاق‌های بازرگانی مختلف، متفاوت است. برای استعلام هزینه حق عضویت باید به سایت رسمی اتاق بازرگانی مربوطه مراجعه کنید.
4. اتاق بازرگانی عضویت شما را تایید می‌کند: در آخرین مرحله بعد از پرداخت هزینه و ارائه مدارک مورد نیاز، به شرط تایید اتاق بازرگانی، با عضویت شما در اتاق موافقت می‌شود.

مزایای اتاق بازرگانی برای شرکتها

یکی از نمونه‌های موفق حمایت‌های اتاق بازرگانی از کارآفرینان، ورود استارت‌آپ‌ها به بورس است. استارت‌آپ‌ها با تلاش‌های مستمر اتاق بازرگانی، توانستند وارد بورس شوند. افراد، نهادها، معاونت علمی، صندوق، وزیر ارتباطات دولت وقت و وزیر اقتصاد هم در این پروسه به اتاق بازرگانی کمک کردند.

به طور کلی اتاق بازرگانی، به مشاور 3 قوه معروف است که با کمک‌های خود به تصمیم‌گیری‌های بهتر منجر می‌شود. گرچه متاسفانه به اتاق بازرگانی و پتانسیل‌های بی‌نظیری که برای کمک به رونق اقتصادی کشور دارد، چندان بها داده نمی‌شود. برای مثال در زمان قطعی اینترنت در ایران، اتاق بازرگانی با همفکری تشکل‌های مختلف و اقتصاددانان، خسارات ناشی از قطعی اینترنت را برآورد کرده و با دولت در این رابطه مذاکره کرد. اما متاسفانه این تلاش‌ها نتیجه‌ای در بر نداشت.

وظایف اصلی اتاق های بازرگانی

اتاق بازرگانی‌ها معمولاً از طریق انجمن‌ها، کمیته‌ها و کارگروه‌های مختلف، نیازها و مشکلات کسب و کارها را شناسایی کرده و سعی می‌کند با ارائه راهکارهای موثر، به ارتقاء بخش‌های مختلف اقتصادی و تجاری منطقه یا کشور کمک کنند. وظایف اصلی اتاق بازرگانی عبارتند از:

• نمایندگی کسب و کارها و شرکت‌ها در نقاط مختلف داخلی و بین‌المللی.
• ارائه خدمات به کسب و کارها جهت کمک در راستای افزایش کارایی و رشد.
• توسعه تجارت و ترویج روابط تجاری میان کشورها و شرکت‌ها.
• ارائه اطلاعات تجاری و بازار به شرکت‌ها برای کمک به تصمیم‌گیری بهتر.
• توسعه و اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها برای ارتقاء تجارت و صنعت در منطقه یا کشور
• برگذاری نمایشگاه ها و کنفرانس ها برای ارتباط بهتر کسب و کار ها با یکدیگر.
• حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط و ایجاد شرایط مساعد برای رشد آن‌ها.